Historie Schettens - Longerhouw

deel 89: ds. Vitus Pibonis Enema

Vitus Pibonis Enema

Wytse Pibes Enema (of Ennema) werd ongeveer in 1599 geboren, waarschijnlijk ergens in Friesland. Van zijn afkomst is (nog) niets bekend, wel is de achternaam En(n)ema een oude naam; zo is er ook een oude Ennemaborg in de provincie Grongingen. In de 18e eeuw zijn er veel Ennema's in de omgeving van Franeker, waaronder ook dominees. De kans is groot dat Wytse tot deze familie behoorde. Zo zal Stijntje Vitus Ennema zijn dochter zijn geweest, die trouwde met stadsbode Hendrik Ringers. Die hun zoon heette weer Vitus en was dominee te Britsum en Ried. Onze Wytse was student te Franeker in 1618, waar hij zijn latere Latijnse naam waarschijnlijk aan heeft te danken. Hij stond van 1624-1627 als predikant te Otterloo op de Veluwe, welke zijn eerste gemeente was. Op de internetsite van deze gemeente staat hij dan ook vermeld:

7 . Vitus Pibonis Enema (1621-1628; als kandidaat gekomen, vertrokken naar Longerhouw)

Waarschijnlijk is 1621 een typefout, want de voorgaande dominee vertrok daar in 1624. Onze gemeente deed een beroep op hem, welke hij aannam. Hij was dominee te Schettens en Longerhouw van 5 november 1627 t/m 1 augustus 1631.

Hierna werd hij beroepen door Makkum. Er werden 2 kinderen van hem aldaar gedoopt; een Meijltje in 1633 en een Pybe in 1634.
Hij kreeg van de Staten van Friesland ook nog een pensioen uitgekeerd, volgende de pensien-boeken die lopen over 1637-1642. 
Hij stierf er op 28 maart van het jaar 1652 en ligt precies onder de preekstoel begraven. Tijdens zijn ambt in Makkum maakte hij nog net een beetje mee van de nieuwbouw van de kerk. De memoriesteen in de muur uit 1652 hiervan, vermeld zijn naam als toenmalig predikant, terwijl hij op dat moment al overleden was ! Op de borden van Schettens staat zijn achternaam Enema niet vermeld.  Vitus was tweemaal getrouwd, eerst met Aafke Jelles Feickens en hierna met Grietje Obertidr., die hem overleefde. 
In een aantal publicaties in kranten staat vermeld dat hij 'wegens kindsheid' vertrok naar Makkum. Dit is echter een misverstand, omdat deze opmerking, welke vermeld is op het Schettenser predikantenbord, slaat op de volgende dominee Kornelius Fabius. Maar ook kindsheid is niet juist want deze Fabius vertrok werkelijk wegens blindheid !!

Memoriesteen in de buitenmuur van de Herv.Kerk te Makkum:

Bonno Donia, leyd hier
den eersten steen.
Piecke Eelckes, kerck en
vooghden van t gemeen
Vitus Enema al hier
doen predicant.
Syn stichters va dit werk(k)
aen yeder een bekant
den 10 Ivny Anno 1652

André A. Buwalda
e-mail: fam.aabuwalda@home.nl
HOMEPAGE: http://historie.buwalda.nl (zonder www)