Historie Schettens - Longerhouw

deel 62: Gevelsteen 'Stremmeler'

Aan het Bittsenserpaed staat op nummer 6 een huis, waarvan het jaartal waarin deze gebouwd bekend is. Ook de toenmalige opdrachtgever is zelfs bekend. Dit komt omdat de gevelsteen die bij deze gelegenheid gemaakt werd, nog steeds in de gevel aanwezig is.  De tekst hierop is als volgt:

IN HET JAAR 1831
HEEFT B.D. STREM-
MELER DE EERSTE 
STEEN AAN DIT GE
-BOUW GELEGD.

De steen is door één van de vorige eigenaren (fam. S. Boersma) opnieuw opgeschildert, nadat het enigszins aan het oog was ontrokken en beschadigd door een klimop. Hierdoor was het getal 3 van het jaartal 1831 niet goed meer leesbaar en werd het als een 8 gelezen en vervolgens geschilderd.

Nader onderzoek naar de bewoners leert echter, dat het zeker het jaartal 1831 betreft.

De familienaam Stremmeler/Stremler is geen gewone Friese familienaam, en de kans bestaat dat ze oorspronkelijk van buiten de provincie of misschien zelf uit het buitenland zijn gekomen. Ook de spelling is variabel; zo heten de meesten tegenwoordig Stremler. De naam Stremmeler is in de vorige eeuw waarschijnlijk uitgestorven. In de omgeving van Zwolle en Hattum kwam ik op internet nog enige 'Stremmelaar's tegen, wellicht is hier verwantschap mee, nader onderzoek zou hier misschien bewijs voor kunnen leveren.
Tenslotte is er nog een versie, dat de Stremler's afstammen van ene Gaspard Stremler, een molenaar in het Lorraine district van Frankrijk, omstreeks 1650. 

Voor Schettens is belangrijk dat Bokke Harmens Stremler, hovenier van beroep, in Schettens kwam te wonen. Dit zal een direkt gevolg geweest zijn van zijn huwelijk in 1782 met Feikjen Rientses, dochter van Rients Wybes, die boer was op de 'pastorypleats' te Schettens. Bokke zijn broer Jan, bleef in Pingjum waar beide broers waren geboren. Op 22 mei 1796 hertrouwde Bokke met Trijntje Annes Glinstra, dochter van Anne Hettes Glinstra en Lysbet Jacobs. Laatstgenoemden waren ook 'meyer' (huurder) van de dezelfde 'pastorypleats', in ieder geval vanaf 1768, maar waarschijnlijk al vanaf 1760, toen Trijntje geboren werd. Deze boerderij bij Het Fort, behoorde tot 1762 aan de pastorie van Schettens, om de predikant te voorzien en te verzekeren van een inkomen.

Uit het huwelijk tussen Bokke en Feikjen werden 7 kinderen te Schettens geboren, waaronder Dirk Bokkes Stremmeler in 1785.

Dirk trouwde op 21 mei 1814 te Wonseradeel met Schettenser Taatje Franses Klinkenberg. Hij was het die in 1831 besloot tot nieuwbouw van de woning. Dirk was inmiddels flink ingeburgerd in de dorpscultuur, want hij was kerkvoogd in 1829 tm 1831. Opmerkelijk is dat zijn halfbroer Harmen Stremler het jaar erop kerkvoogd werd van Schettens. In ieder geval werd Dirk zijn naam nog vereeuwigd op een tekstbord, die geschilderd werd als aandenken aan de opknapbeurt van de Schettenser kerk in 1831. Dit bord, hangt nu in de kerk van Longerhouw, met de andere kant zichtbaar.
Dirk was in 1822, net als zijn vader, van beroep hovenier te Schettens. Later was hij tevens boer en arbeider.

Aan hun oudste zoon Bokke Dirks Stremmeler was de eer om de eerste steen te leggen toen hij 16 jaar oud was.
Bokke trouwde op 23-6-1842 te Wonseradeel met Pietje Yebs Seffinga. Twaalf jaar later, in 1854, zijn ze met hun 5 kinderen geemigreerd naar Amerika. Daar kregen ze nog 3 kinderen en waren ze lid van de Reformed Church.
Bokke overleed omstreeks 1900.

André A. Buwalda
e-mail: fam.aabuwalda@home.nl
HOMEPAGE: www.andrebuwalda.nl